Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Wi Fi tehnologiýasy barada düşünje 1 Wi Fi Wireless Fidelity sözüniň gysgaldylan görnüşi bolup simsiz takyklyk toruň sim
Wi fi tehnologiýasy
Wi-Fi tehnologiýasy barada düşünje
[1][] Wi-Fi – “Wireless Fidelity” sözüniň gysgaldylan görnüşi bolup, simsiz takyklyk, toruň simsiz görnüşi diýmegi aňladýar. Wi-Fi tehnologiýasy “Wi-Fi Alliance” topary tarapyndan oýlanyp tapylýar. Wi-Fi – bu Elektrik we elektronik inženerligi institutynyň 802.11 standartyna (IEEE 802.11 standarts) laýyk gelýän islendik WLAN enjamy diýip, “Wi-Fi Alliance” topary düşündiriş berýär.
Häzirkizaman enjamlaryň ählisi diýen ýaly Wi-Fi tehnologiýasyny ulanyp bilmek mümkinçiligi bilen öndürilýär, meselem, kompýuterler, noutbuklar, planşetler, telefonlar. Bu tehnologiýa arkaly içki tor ýa-da Internet toruna simsiz baglanyp bolýar. Wi-Fi torunda giriş nokady (Access point) bolýar, ýagny merkezi nokat, şol nokadyň üsti bilen ulanyjy şol tora ýa-da Internet toruna birigip bilýär. Giriş nokady enjamlarda döredilýär. Eger giriş nokady bolmasa, diýmek Wi-Fi tory ýok. Mysal üçin, iki sany ulanyjy Wi-Fi tory, ýagny simsiz tory arkaly kompýuterleriniň arasynda faýl alyş-çalşygy etmek isleseler, bir ulanyjy öz kompýuterinde giriş nokadyny döretmeli. Giriş nokady açarsözli, açarsözsüz hem bolup bilýär, bulary giriş nokadyny gurnaýan ulanyjy kesgitleýär. Şeýlelikde, iki ulanyjy hem şol giriş nokadyna baglanýarlar, bu diýmek ikisi hem bir Wi-Fi toruna baglandylar. Netijede, ulanyjylar ýokarda agzalan gerek amallary ýerine ýetirip bilýärler.
Wi-Fi tehnologiýasynyň howpsuzlygy
Wi-Fi torunda enjamlaryň arasynda fiziki baglanyşyk bolmaýar. Şeýle-de, Wi-Fi dürli şifrleme usullaryny ulanýar. Muňa mysal edip, WEP, WPA, WPA2, WPS protokollaryny bermek bolar. WPS (Wi-Fi Protected Setup) protokoly beýleki protokollara görä howpsuz diýip düşündiriş berilýär. Mysal üçin, Wi-Fi giriş nokadyny WPS protokoly arkaly çylşyrymly açarsözüň goraglylygy we şifrleme bilen üpjün etmek bolar.
Wi-Fi tehnologiýasynyň amatly taraplary
-Ykjamlylyk. Adamlar öz enjamlary bilen iş ýerlerinde, kitaphanalarda, seýilgählerde Wi-Fi tehnologiýasy arkaly Internet toruna baglanyp bilerler. Şeýle hem, “akylly” (Smart) enjamlara Wi-Fi modulyny ornaşdyryp, olary dolandyryp bilerler.
-Gurnalmagy aňsat, çykdajysy az. Simli, ýagny kabelli tora görä Wi-Fi toruny gurnamak aňsat. Şeýle-de, kabelli tory gurnamak üçin köp swiçler, kabeller satyn alynmaly bolýar. Wi-Fi toruny gurnamakda bolsa munuň ýaly çykdajylar az.
-Tora ulanyjy goşmak. Wi-Fi toruna ulanyjy birikdirmek üçin programma derejesinde mümkin, adaty torda bolsa goşmaça kabel hem gerek bolýar.
Wi-Fi tehnologiýasynyň amatsyz taraplary
-Howpsuzlyk. Soňky wagtlarda açarsözsüz ýa-da açarsözleri aňsat bolan Wi-Fi giriş nokatlaryna girmek mümkinçiligi aňsatlaşdy.
-Aragatnaşyk çägi. Adaty Wi-Fi torunyň aragatnaşyk çägi uzak aralykly däl. Muny giňeltmek üçin has köp enjam almaly bolýar.
-Aragatnaşyk hili. Şol bir kanalda işleýän käbir Wi-Fi nokatlary biri-biri bilen çaknyşyp bilerler we bu aragatnaşygyň hiline täsirini ýetirip biler.
Wi-Fi tehnologiýasyny nirelerde ulanyp bolar?
Hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde şäherimiziň ilaty we myhmanlary söwda nokatlarynda, dynç alyş merkezlerinde, myhmanhanalarda, şeýle hem seýilgählerde Internet hyzmatlarynyň Wi-Fi (simsiz) görnüşi bilen üpjün edilýär. Muňa mysal edip, “Berkarar” söwda-dynç alyş merkezi, “Ýyldyz” myhmanhanasy, “Ylham” seýilgähi, internet kafeleri bermek bolar. Bulardan başga-da, ilatymyza internet hyzmatlarynyň dürli nyrhnamalary hödürlenýär. Şunuň bilen baglanyşykly, çäksiz internet nyrhnamasyny mysal hökmünde bermek bolar. ADSL internet simini Wi-Fi routere baglap, çäksiz internet nyrhnamasyny kompýuter-aragatnaşyk enjamlarynda simsiz ulanyp bolýar. Wi-Fi tehnologiýasyny iş we okuw maslahatlarynda, ýygnaklarda, sergilerde hem ulanyp bolýar.
Dürli pudaklarda, dürli taslamalarda bu tehnologiýany ulanmak bolar. Mysal üçin, banklar internet bank hyzmatlarynda, müşderiler banka gelende öz kompýuter-aragatnaşyk enjamlaryndan bankyň Wi-Fi toruna, maglumat howpsuzlygyny üpjün etmek bilen, baglanyp, hasaplaryny, töleg taryhlaryny, bankyň web saýtyny görüp bilerler. Beýleki ykdysady edaralar hem müşderilerden hasabat almakda, resminamalary kabul etmekde Wi-Fi tehnologiýasyndan peýdalanyp bilerler. Şeýlelikde, işiň netijeliligi artar we wagt tygşytlylygy bolar.
Awtor: www.NiNa.Az
Neşir edilen senesi:
wikipediýa, wiki, kitap, kitaplar, kitaphana, makala, oka, göçürip al, mugt, mugt göçürip al, mp3, wideo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, surat, aýdym-saz, aýdym, film, kitap, oýun, oýunlar, jübi telefony, android, ios, alma, jübi telefony, samsung, iphone, xiomi, xiaomi kompýuter, Wi fi tehnologiýasy hakda maglumat, Wi fi tehnologiýasy näme? Wi fi tehnologiýasy näme diýmek?
Wi Fi tehnologiyasy barada dusunje 1 Wi Fi Wireless Fidelity sozunin gysgaldylan gornusi bolup simsiz takyklyk torun simsiz gornusi diymegi anladyar Wi Fi tehnologiyasy Wi Fi Alliance topary tarapyndan oylanyp tapylyar Wi Fi bu Elektrik we elektronik inzenerligi institutynyn 802 11 standartyna IEEE 802 11 standarts layyk gelyan islendik WLAN enjamy diyip Wi Fi Alliance topary dusundiris beryar Hazirkizaman enjamlaryn ahlisi diyen yaly Wi Fi tehnologiyasyny ulanyp bilmek mumkinciligi bilen ondurilyar meselem kompyuterler noutbuklar plansetler telefonlar Bu tehnologiya arkaly icki tor ya da Internet toruna simsiz baglanyp bolyar Wi Fi torunda giris nokady Access point bolyar yagny merkezi nokat sol nokadyn usti bilen ulanyjy sol tora ya da Internet toruna birigip bilyar Giris nokady enjamlarda doredilyar Eger giris nokady bolmasa diymek Wi Fi tory yok Mysal ucin iki sany ulanyjy Wi Fi tory yagny simsiz tory arkaly kompyuterlerinin arasynda fayl alys calsygy etmek isleseler bir ulanyjy oz kompyuterinde giris nokadyny doretmeli Giris nokady acarsozli acarsozsuz hem bolup bilyar bulary giris nokadyny gurnayan ulanyjy kesgitleyar Seylelikde iki ulanyjy hem sol giris nokadyna baglanyarlar bu diymek ikisi hem bir Wi Fi toruna baglandylar Netijede ulanyjylar yokarda agzalan gerek amallary yerine yetirip bilyarler Wi Fi tehnologiyasynyn howpsuzlygy Wi Fi torunda enjamlaryn arasynda fiziki baglanysyk bolmayar Seyle de Wi Fi durli sifrleme usullaryny ulanyar Muna mysal edip WEP WPA WPA2 WPS protokollaryny bermek bolar WPS Wi Fi Protected Setup protokoly beyleki protokollara gora howpsuz diyip dusundiris berilyar Mysal ucin Wi Fi giris nokadyny WPS protokoly arkaly cylsyrymly acarsozun goraglylygy we sifrleme bilen upjun etmek bolar Wi Fi tehnologiyasynyn amatly taraplary Ykjamlylyk Adamlar oz enjamlary bilen is yerlerinde kitaphanalarda seyilgahlerde Wi Fi tehnologiyasy arkaly Internet toruna baglanyp bilerler Seyle hem akylly Smart enjamlara Wi Fi modulyny ornasdyryp olary dolandyryp bilerler Gurnalmagy ansat cykdajysy az Simli yagny kabelli tora gora Wi Fi toruny gurnamak ansat Seyle de kabelli tory gurnamak ucin kop swicler kabeller satyn alynmaly bolyar Wi Fi toruny gurnamakda bolsa munun yaly cykdajylar az Tora ulanyjy gosmak Wi Fi toruna ulanyjy birikdirmek ucin programma derejesinde mumkin adaty torda bolsa gosmaca kabel hem gerek bolyar Wi Fi tehnologiyasynyn amatsyz taraplary Howpsuzlyk Sonky wagtlarda acarsozsuz ya da acarsozleri ansat bolan Wi Fi giris nokatlaryna girmek mumkinciligi ansatlasdy Aragatnasyk cagi Adaty Wi Fi torunyn aragatnasyk cagi uzak aralykly dal Muny gineltmek ucin has kop enjam almaly bolyar Aragatnasyk hili Sol bir kanalda isleyan kabir Wi Fi nokatlary biri biri bilen caknysyp bilerler we bu aragatnasygyn hiline tasirini yetirip biler Wi Fi tehnologiyasyny nirelerde ulanyp bolar Hormatly Prezidentimizin tagallalary netijesinde saherimizin ilaty we myhmanlary sowda nokatlarynda dync alys merkezlerinde myhmanhanalarda seyle hem seyilgahlerde Internet hyzmatlarynyn Wi Fi simsiz gornusi bilen upjun edilyar Muna mysal edip Berkarar sowda dync alys merkezi Yyldyz myhmanhanasy Ylham seyilgahi internet kafeleri bermek bolar Bulardan basga da ilatymyza internet hyzmatlarynyn durli nyrhnamalary hodurlenyar Sunun bilen baglanysykly caksiz internet nyrhnamasyny mysal hokmunde bermek bolar ADSL internet simini Wi Fi routere baglap caksiz internet nyrhnamasyny kompyuter aragatnasyk enjamlarynda simsiz ulanyp bolyar Wi Fi tehnologiyasyny is we okuw maslahatlarynda yygnaklarda sergilerde hem ulanyp bolyar Durli pudaklarda durli taslamalarda bu tehnologiyany ulanmak bolar Mysal ucin banklar internet bank hyzmatlarynda musderiler banka gelende oz kompyuter aragatnasyk enjamlaryndan bankyn Wi Fi toruna maglumat howpsuzlygyny upjun etmek bilen baglanyp hasaplaryny toleg taryhlaryny bankyn web saytyny gorup bilerler Beyleki ykdysady edaralar hem musderilerden hasabat almakda resminamalary kabul etmekde Wi Fi tehnologiyasyndan peydalanyp bilerler Seylelikde isin netijeliligi artar we wagt tygsytlylygy bolar