Azərbaycan
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Azarbeýjan gündogar böleginde Hazar deňziniň kenarynda ýerleşýär Ol günortada Eýran günbatarda Türkiýe we Ermenistan dem
Azerbaýjanyň geografiýasy
Azarbeýjan, gündogar böleginde, Hazar deňziniň kenarynda ýerleşýär. Ol günortada Eýran, günbatarda Türkiýe we Ermenistan, demirgazykda Russiýa we demirgazyk-günbatarda Gürjüstan we gündogarda Hazar deňzi bilen araçäkleşýär. Ýurdun kenarýaka uzynlygy 713 kilometre barabardyr. Nahçywan Awtonom Respublikasy, Azerbaýjanyñ günbatarda araçäkleşýär. Azerbaýjanyñ çägi günbatardan gündogara 470 kilometre we demirgazykdan günorta 390 kilometre uzalyp gidýär we 86.600 inedördül kilometr meýdany tutýar.
Topografiýa we zeýkeş
Azerbaýjanyň topografiki kartasy Belentlik pesliklerden belentliklere has gysga aralykda üýtgeýär; ýurduň ýarysyna golaýy daglyk hasaplanýar. Görnükli fiziki aýratynlyklar, subtropiki günorta-gündogar kenar ýakalarynyň çaý plantasiýalary, mämişi agaçlary we limon agaçlary bilen örtülen ýumşak depelerdir; Bakunyň golaýyndaky Kobustan dagynyň jülgelerinde köp sanly palçyk wulkany we mineral çeşmeler; we deňiz derejesinden ýigrimi sekiz metr aşakda ýerleşýän kenarýaka ýerleri.
Gündogar Hazar kenaryndan we Gürjüstan we Eýran bilen serhetleşýän käbir sebitlerden başga Azerbaýjan daglar bilen jyňňyrdaýar. Demirgazyk-gündogarda, Russiýanyň Dagystan awtonom respublikasy bilen serhetleşýän Uly Kawkaz aralygy; günbatarda Ermenistan bilen serhetleşýän Kiçi Kawkaz aralygydyr. Iň günorta-gündogarda, Talyş daglary Eýran bilen serhediň bir bölegini emele getirýär. Iň belentlikler Bazardüzü dagynyň deňiz derejesinden 4,466 metr beýiklikdäki Beýik Kawkazda bolup geçýär. Kawkazdan sekiz uly derýa akyp, merkezi Kura-Aras pesliklerine, alýuwial düzlüklere we deňiz kenaryndaky pes delta sebitlerine , Mtkwari derýasynyň (Kura) we esasy goşundy Arasyň Azerbaýjan ady bilen bellendi. Kawkaz sebitiniň iň uzyn derýasy bolan Mtkvari deltany emele getirýär we Aras bilen birleşýän ýerden gysga aralykda Hazara akýar. Meýdany 605 inedördül kilometre barabar bolan Mingechaur suw howdany, Azerbaýjanyň iň uly suw howdanyna öwrülip, Azerbaýjanyň günbataryndaky Kurany gurmak arkaly emele geldi. Suw howdanynyň suwlary gidroelektrik energiýasyny we Kura-Aras düzlügini suwarmagy üpjün edýär. Riversurduň derýalarynyň köpüsinde gämi gatnawy ýok. Azerbaýjanda ýerleriň 15% töweregi ekin meýdanlarydyr.
Daglar
Azerbaýjan-Russiýa serhedinde ýurduň iň beýik nokady Bazardüzü bu aralykda 4,485 metre çykýar.
Salgylanmalar
- Curtis, Glenn E. (1995). Armenia, Azerbaijan, and Georgia : country studies (1st ed.). Washington, D.C.: Federal Research Division. pp. 99–101. 0-8444-0848-4. 31709972.
- "Water Resources". www.azhydromet.com. Archived from the original on 2007-05-24. Retrieved 2018-10-02.
| Bu geografiýa makala ownuk makaladyr. Ony üýtgetmek hem-de ösdürmek arkaly Wikipediýa kömek edip bilersiňiz. |
Awtor: www.NiNa.Az
Neşir edilen senesi:
wikipediýa, wiki, kitap, kitaplar, kitaphana, makala, oka, göçürip al, mugt, mugt göçürip al, mp3, wideo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, surat, aýdym-saz, aýdym, film, kitap, oýun, oýunlar, jübi telefony, android, ios, alma, jübi telefony, samsung, iphone, xiomi, xiaomi kompýuter, Azerbaýjanyň geografiýasy hakda maglumat, Azerbaýjanyň geografiýasy näme? Azerbaýjanyň geografiýasy näme diýmek?
Azarbeyjan gundogar boleginde Hazar denzinin kenarynda yerlesyar Ol gunortada Eyran gunbatarda Turkiye we Ermenistan demirgazykda Russiya we demirgazyk gunbatarda Gurjustan we gundogarda Hazar denzi bilen aracaklesyar Yurdun kenaryaka uzynlygy 713 kilometre barabardyr Nahcywan Awtonom Respublikasy Azerbayjanyn gunbatarda aracaklesyar Azerbayjanyn cagi gunbatardan gundogara 470 kilometre we demirgazykdan gunorta 390 kilometre uzalyp gidyar we 86 600 inedordul kilometr meydany tutyar Azerbayjanyn topografik kartasyTopografiya we zeykesAzerbayjanyn topografiki kartasy Belentlik pesliklerden belentliklere has gysga aralykda uytgeyar yurdun yarysyna golayy daglyk hasaplanyar Gornukli fiziki ayratynlyklar subtropiki gunorta gundogar kenar yakalarynyn cay plantasiyalary mamisi agaclary we limon agaclary bilen ortulen yumsak depelerdir Bakunyn golayyndaky Kobustan dagynyn julgelerinde kop sanly palcyk wulkany we mineral cesmeler we deniz derejesinden yigrimi sekiz metr asakda yerlesyan kenaryaka yerleri Gundogar Hazar kenaryndan we Gurjustan we Eyran bilen serhetlesyan kabir sebitlerden basga Azerbayjan daglar bilen jynnyrdayar Demirgazyk gundogarda Russiyanyn Dagystan awtonom respublikasy bilen serhetlesyan Uly Kawkaz aralygy gunbatarda Ermenistan bilen serhetlesyan Kici Kawkaz aralygydyr In gunorta gundogarda Talys daglary Eyran bilen serhedin bir bolegini emele getiryar In belentlikler Bazarduzu dagynyn deniz derejesinden 4 466 metr beyiklikdaki Beyik Kawkazda bolup gecyar Kawkazdan sekiz uly derya akyp merkezi Kura Aras pesliklerine alyuwial duzluklere we deniz kenaryndaky pes delta sebitlerine Mtkwari deryasynyn Kura we esasy gosundy Arasyn Azerbayjan ady bilen bellendi Kawkaz sebitinin in uzyn deryasy bolan Mtkvari deltany emele getiryar we Aras bilen birlesyan yerden gysga aralykda Hazara akyar Meydany 605 inedordul kilometre barabar bolan Mingechaur suw howdany Azerbayjanyn in uly suw howdanyna owrulip Azerbayjanyn gunbataryndaky Kurany gurmak arkaly emele geldi Suw howdanynyn suwlary gidroelektrik energiyasyny we Kura Aras duzlugini suwarmagy upjun edyar Riversurdun deryalarynyn kopusinde gami gatnawy yok Azerbayjanda yerlerin 15 toweregi ekin meydanlarydyr DaglarAzerbayjan Russiya serhedinde yurdun in beyik nokady Bazarduzu bu aralykda 4 485 metre cykyar SalgylanmalarCurtis Glenn E 1995 Armenia Azerbaijan and Georgia country studies 1st ed Washington D C Federal Research Division pp 99 101 0 8444 0848 4 31709972 Water Resources www azhydromet com Archived from the original on 2007 05 24 Retrieved 2018 10 02 Azerbayjan Taryh Geografiya Bu geografiya makala ownuk makaladyr Ony uytgetmek hem de osdurmek arkaly Wikipediya komek edip bilersiniz