Azərbaycan
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Bu makalada hiç bir maglumat hakynda ýok Bu makalada üpjün edilen maglumatlar hakynda salgylanma görkezilmändir Bu maglu
Türkmenistanyň taryhy
Bu makalada hiç bir maglumat hakynda ýok. |
Türkmen taryhy biziň eýýamymyzdan öňki 2000 ýyllarda başlaýar. Türkmenistan taryhda uly yz galdyran döwletleriň biridir
| Türkmenistanyň taryhy |
| Sahypalar |
| Oguz han |
Orta Asyr
Beýik Seljuk Türkmen döwleti
750-nji ýylda Seljuk beg ýolbaşçylygynda Beýik seljukly türkmen döwleti döreýär.
1040-nji ýylyň 23-nji maýynda Seljukly Türkmen döwleti we Gaznalylaryň arasynda söweş bolýa, bu söweşe Dandanakan söweşi diýip atlandyrylýar. 20,000 seljuk esgeri, 50.000 adamlyk Gaznawy goşuny Merw bilen Sarahsyň aralygyndaky Dandanakanda urşdy. Bu urşda Seljukly ýeňiş gazandy.
Seljukly türkmenleri 1038-nji ýyldan 1055-nji ýyla çenli Horasany, Günbatar Eýrany we Yragy basyp aldy.
Abbasid imperiýasy Seljuk Türkmenleri tarapyndan basylyp alynan soň Abbasy halyfy Togrul begi soltan we "Gündogaryň we Günbataryň şasy" diýip ykrar etmäge mejbur boldy.
1071-nji ýylda Seljukly Türkmenleri bilen Wizantiýalaryň arasynda söweş bolýar , bu söweşe Malazgirt söweşi diýip atlandyrylýar. Alp Arslanyň kömegi bilen Türkmenler malazgirt şäherini basyp aldylar.
Şondan soň Seljuklar Kiçi Aziýanyň hemmesini diýen ýaly Ermenistany, Gruziýany soňra bolsa Siriýany we Palestini basyp aldy. Şirwana we Mawernahra çozuşlaryndan soň olaryň hökümdarlary Seljuk soltanlarynyň wassaly boldular.
Haçly çozuşlary
1-nji çozuş (1096-1099)
Seljukly türkmenleri Palestinany basyp alandan soň, Irusalemdäki Hristiýançylyk güýçleri artdy. Haçparazlar Musulman döwletleriniň ösmegine garşy çozuşlar geçiripdiler. Ilkinji çozuş 1096-njy ýylda başlandy. Uly we gowy ýaraglanan esgerleriň başynda bolup , ýewropanyň ýarsy diýen ýaly ýurtlaryndan esger aldylar. Konstantinopolyň dürli ýollaryna ýygnanan haçly esgerleriň sany on müňlerçe boldy. Birinji çozuşda seljuklylar ýeňilip siriýany, palestiny ýitiripdir. 1099-njy ýylda täze döwletler döräpdir. Olar , , , Tripoli
2-nji çozuş (1147—1149)
Birinji haçly ýörişden soň Seljukly türkmenleri ýeňilsede bir wagtdan soň güýçlenmegi başlandy. Mosulyň emiri, Seljuklynyň serkerdesi 1144-nji ýylda Edessany yzyna alyp, tutuş Edessa okrugyny basyp aldy. Ikinji haçly ýöriş, hristianlaryň edessany yzyna almak üçin geçirildi. Germaniýanyň koroly Wengriýanyň üsti bilen Konstantinopola geldi we 1147-nji ýylyň sentýabr aýynyň ortalarynda Aziýa goşun iberdi, ýöne goşuny Seljukly türkmenler bilen çaknyşykdan soň ýeňilip, yzyna gaýdyp geldi. Konradyň şowsuzlygyndan gorkup, fransuzlar Kiçi Aziýanyň günbatar kenaryna gitdiler Soňra patyşa we asylly haçparazlar gämilere çykyp deňizde 1148-nji ýylyň martynda Siriýa gitdiler. Haçparazlaryň galanlary wizantiýanyň üsti bilen gidip hemmesi diýen ýaly aradan çykdylar. Haçparazlaryň Seljuklylary ýykmak üçin iberen goşuny ýene ýeňilip yzyna gaýtdylar. Seljukly türkmenleri Siriýany yzyna aldylar.
Awtor: www.NiNa.Az
Neşir edilen senesi:
wikipediýa, wiki, kitap, kitaplar, kitaphana, makala, oka, göçürip al, mugt, mugt göçürip al, mp3, wideo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, surat, aýdym-saz, aýdym, film, kitap, oýun, oýunlar, jübi telefony, android, ios, alma, jübi telefony, samsung, iphone, xiomi, xiaomi kompýuter, Türkmenistanyň taryhy hakda maglumat, Türkmenistanyň taryhy näme? Türkmenistanyň taryhy näme diýmek?
Bu makalada hic bir maglumat hakynda yok Bu makalada upjun edilen maglumatlar hakynda salgylanma gorkezilmandir Bu maglumatlaryn ygtybarlylygy belli dal Bu mowzuga degisli ygtybarly cesme bilyan bolsanyz makalany uytgetmek hem de osdurmek arkaly salgylanma upjun etmek bilen okyjylara yardam berip bilersiniz Degisli yorgunli salgylanmalar gorkezilenden sonra bu duydurysy ocurmegi unutman Turkmen taryhy bizin eyyamymyzdan onki 2000 yyllarda baslayar Turkmenistan taryhda uly yz galdyran dowletlerin biridirTurkmenistanyn taryhy Sahypalar Oguz han Gorkut Ata MagtymgulyOrta AsyrBeyik Seljuk Turkmen dowleti Seljuk Turkmenlerin baydagy 750 nji yylda Seljuk beg yolbascylygynda Beyik seljukly turkmen dowleti doreyar 1040 nji yylyn 23 nji mayynda Seljukly Turkmen dowleti we Gaznalylaryn arasynda sowes bolya bu sowese Dandanakan sowesi diyip atlandyrylyar 20 000 seljuk esgeri 50 000 adamlyk Gaznawy gosuny Merw bilen Sarahsyn aralygyndaky Dandanakanda ursdy Bu ursda Seljukly yenis gazandy Seljukly turkmenleri 1038 nji yyldan 1055 nji yyla cenli Horasany Gunbatar Eyrany we Yragy basyp aldy Abbasid imperiyasy Seljuk Turkmenleri tarapyndan basylyp alynan son Abbasy halyfy Togrul begi soltan we Gundogaryn we Gunbataryn sasy diyip ykrar etmage mejbur boldy 1071 nji yylda Seljukly Turkmenleri bilen Wizantiyalaryn arasynda sowes bolyar bu sowese Malazgirt sowesi diyip atlandyrylyar Alp Arslanyn komegi bilen Turkmenler malazgirt saherini basyp aldylar Sondan son Seljuklar Kici Aziyanyn hemmesini diyen yaly Ermenistany Gruziyany sonra bolsa Siriyany we Palestini basyp aldy Sirwana we Mawernahra cozuslaryndan son olaryn hokumdarlary Seljuk soltanlarynyn wassaly boldular Hacly cozuslary 1 nji cozus 1096 1099 Seljukly turkmenleri Palestinany basyp alandan son Irusalemdaki Hristiyancylyk guycleri artdy Hacparazlar Musulman dowletlerinin osmegine garsy cozuslar geciripdiler Ilkinji cozus 1096 njy yylda baslandy Uly we gowy yaraglanan esgerlerin basynda bolup yewropanyn yarsy diyen yaly yurtlaryndan esger aldylar Konstantinopolyn durli yollaryna yygnanan hacly esgerlerin sany on munlerce boldy Birinji cozusda seljuklylar yenilip siriyany palestiny yitiripdir 1099 njy yylda taze dowletler dorapdir Olar Tripoli 2 nji cozus 1147 1149 Birinji hacly yorisden son Seljukly turkmenleri yenilsede bir wagtdan son guyclenmegi baslandy Mosulyn emiri Seljuklynyn serkerdesi 1144 nji yylda Edessany yzyna alyp tutus Edessa okrugyny basyp aldy Ikinji hacly yoris hristianlaryn edessany yzyna almak ucin gecirildi Germaniyanyn koroly Wengriyanyn usti bilen Konstantinopola geldi we 1147 nji yylyn sentyabr ayynyn ortalarynda Aziya gosun iberdi yone gosuny Seljukly turkmenler bilen caknysykdan son yenilip yzyna gaydyp geldi Konradyn sowsuzlygyndan gorkup fransuzlar Kici Aziyanyn gunbatar kenaryna gitdiler Sonra patysa we asylly hacparazlar gamilere cykyp denizde 1148 nji yylyn martynda Siriya gitdiler Hacparazlaryn galanlary wizantiyanyn usti bilen gidip hemmesi diyen yaly aradan cykdylar Hacparazlaryn Seljuklylary yykmak ucin iberen gosuny yene yenilip yzyna gaytdylar Seljukly turkmenleri Siriyany yzyna aldylar