Bu makalada hiç bir maglumat hakynda ýok Bu makalada üpjün edilen maglumatlar hakynda salgylanma görkezilmändir Bu maglu

Afrika — Ortaýer deňziniň we günortasynda, Atlantik okeanyň gündogarynda we Hindi okeanynyň günbatarynda ýerleşýän bir kontinent. Ol ululygy boýunça soň ikinji kontinentdir. Şeýle hem oňa Afrikadan we ýanaşyk adalardan ybarat bolan dünýä bölegi diýlip at berilýär. Afrikanyň meýdany 30 065 000 km² ýa-da gury ýer meýdanynyň 20,3 %-inden ybaratdyr, adalary bilen bolsa — 30,2 million km² çemesi bolup, şeýlelikde Ýer ýüzüniň umumy meýdanynyň 6 %-ini we gury ýeriň 20,4 %-ini tutýar. Afrikanyň territoriýasynda 55 sany döwlet, 4 sany ykrar edilmedik döwlet we 5 sany dal garaşsyz territoriýa (ada) ýerleşýär. Afrika ilatynyň sany sany boýunça dünýä ilatynyň 10/1 bölegini tutýar. Territoriýasy 30,3 mln km². Gury ýeriň 5/1% tutýar. Afrika Ýewropadan 14 km Gibraltar bogazy arkaly bölünýär. 1859-60 ýyllarda Suls kanaly gurulmazdan öň Aziýa bilen gury ýer arkaly birleşýärdi. Afrikanyň çägi Tunisden GAR-a çenli 8000 km, Senegoldan Somala çenli 7,5 müň km uzalyp gidýär. Afrikanyň esasy çägi ekwatorial giňişlikde ýerleşip, gün şöhlesiniň iň köp düşýän yssy klimatly ýeridir. Çäginiň birnäçe bölegi ekwatordan uzakda ýerleşip, gurak klimatly ýerdir. Onuň demirgazygynda 8 mln km² çägi tutýan Sahara çöli ýerleşýär. Afrikanyň çäginiň 5/1 böegi daglyk ýerdir. Afrika şertli günbatar, gündogar, günorta, demirgazyk, merkezi we ekwatorial diýip bölünýär. Madakaskar adasy aýry aýdylýar. Afrikanyň ilaty soňky wagt çalt köpelip başlady. Öň haýal ösýärdi. Meselem: b.e.sepgidinde Afrikanyň ilaty bary-ýogy 16 mln adamdy.

Ady	Рaýtagt	Meydan	Dil	Ilaty	Pul
1. Alžir		2,381,740	Arap dili	33,769,669	Aljir Dinary
2. Angola		1,246,700	Portugal dili	15,941,000	Kuanza
3. Günbatar Sahara		266,000	Arap dili Ispan dili	382,617	Marokko Dirhemi
4. Benin		112,622	Fransuz dili	8,439,000	CFA Franky
5. Botswana		581,726	Iňlis dili	1,639,833	Pula
6. Burkina Faso		274,000	Fransuz dili	13,228,000	CFA Franky
7. Burundi	Bujumbura	27,830	Fransuz dili	6.054.714	Burundi Franky
8.		28	Ispan dili	78,320	Ewro
9. Jibuti	Jibuti	23,200	Fransuz dili	496,374	Frank
10. Çad		1,284,000	Fransuz dili Arap dili	10,780,600	CFA Franky
11. Müsür		1,001,449	Arap dili	76,000,000	Egipet Poundy
12.		28,051	Fransuz dili Ispan dili Portugal dili	504,000	CFA Franky
13. Eritreýa		117,600		4,401,000	Nakfa
14. Eswatini		17,363	Iňlis dili	1,141,000	Lilangeni
15. Efiopiýa		1,104,300		84,500,000	Birr
16. Kot-d’Iwuar		322,460	Fransuz dili	17,654,843	CFA Franky
17. Gabon		267,668	Fransuz dili	1,384,000	CFA Franky
18. Gambiýa		10,380	Iňlis dili	1,700,000	Dalasi
19. Gana		238,535	Iňlis dili	23,000,000	Gana jedi
20. Gwineýa		245,857	Fransuz dili	10,211,437	Gvineya Franky
21.		36,544	Portugal dili	1,586,000	CFA Franky
22. Lesoto		30,355	Iňlis dili	1,795,000	Loti
23. Liberiýa		111,369	Iňlis dili	3,489,072	Liberiya Dollary
24. Liwiýa	Tripoli	1,759,540	Arap dili	6,173,579	Libya Dinary
25.		4,033	Portugal dili	420,979	Kabo Verde escudo
26. Kamerun		475,442	Fransuz dili Iňlis dili	17,795,000	CFA Franky
27.		7,447	Ispan dili	1,995,833	Euro
28. Keniýa		582,647	Iňlis dili	37,953,840	Keniya şilini
29.		2,235	Arap dili Fransuz dili	798,000	Komor Franky
30. Kongo Respublikasy		342,000	Fransuz dili	3,999,000	CFA Franky
31. Kongo Demokratik Respublikasy	Kinşasa	2,344,858	Fransuz dili	63,655,000	Kongo Franky
32. Madagaskar		587,041	Ispan dili Fransuz dili	20,042,551	Madagaskar Ariarisi
33.		828	Portugal dili	245,806	Ewro
34. Malawi		118,484	Iňlis dili	12,884,000	Kwaça
35. Mali		1,240,192	Fransuz dili	11,995,402	Frank
36. Marokko		446,550	Arap dili	33,757,175	Marokko Dirhemi
37. Mawrikiý		2,040	Iňlis dili Fransuz dili	1,264,866	Mavrikiý Rupiýasy
39. Mawritaniýa		1,030,700	Arap dili Fransuz dili	3,069,000	Ougiýa
39.		374	Fransuz dili	186,452	Ýewro
40.		20	Ispan dili	66,000	Ewro
41. Merkezi Afrika Respublikasy		622,984	Fransuz dili	4,216,666	CFA Franky
42. Mozambik		801,590	Portugal dili	21,397,000	Mozambik Metikali
43. Namibiýa		825,418	Portugal dili	2,088,669	Namibiýa dollary
44. Niger		1,267,000	Fransuz dili	13,272,679	CFA Franky
45. Nigeriýa		923,768	Iňlis dili	148,000,000	CFA Franky
46.		2,512	Fransuz dili	802,000	Ýewro
47. Ruanda		26,798	Fransuz dili	10,186,063	Ruanda Franky
48.		410	Iňlis dili	4,255	Sent Helena Paundu
49. San Tome we Prinsipi		964	Portugal dili	157,000	Dobra
50. Senegal		196,723	Fransuz dili	12,853,259	CFA Franky
51.		451	Iňlis dili Fransuz dili	80,654	Seýşeller Rupiýasy
52. Sýerra Leone		71,740	Iňlis dili	6,294,774	Leone
53. Somali		637,657	Arap dili	9,558,666	Somali şilini
54.		137,600	Arap dili	3,500,000	Somali şilini
55. Sudan		2,505,813	Arap dili Iňlis dili	39,154,490	Sudan Paundy
56. Tanzaniýa		945,087	Iňlis dili	37,849,133	Tanzaniýa şilingi
57. Togo		56,785	Fransuz dili	6,100,000	CFA Franky
58. Tunis	Tunis	163,610	Arap dili	10,327,800	Tunis Dinary
59. Uganda		236,040	Iňlis dili	27,616,000	Uganda Şilingy
60. Günorta Afrika Respublikasy		1,221,037	Iňlis dili	47,432,000	Rand
61. Günorta Sudan		372,410	Iňlis dili	8,260,490	Pound
62. Zambiýa		752,614	Iňlis dili	11,862,740	Zambian Kwaça
63. Zimbabwe		390,757	Iňlis dili	13,349,000	Zimbabwe Dollary

Bu geografiýa makala ownuk makaladyr. Ony üýtgetmek hem-de ösdürmek arkaly Wikipediýa kömek edip bilersiňiz.